استفاده از منابع بانک مرکزی برای مبادلات تجاری حتی بصورت پایاپای و تامین کالاهای اساسی در شرایط کنونی تحریم های ظالمانه آمریکا و همپیمانانش علیه ایران، راهکار جدید بانک مرکزی برای آزادسازی مطالبات ارزی ایران از عراق و نیز سایر کشورها در شرایط سخت اقتصادی کشوراست که این پیشنهاد در مرحله اول مورد استقبال نخست وزیرعراق نیز قرار گرفته است.
به گزارش پایگاه خبری شاخص اقتصاد، تحریم‌ها علیه ایران به مجموعه اقداماتی از سوی قدرت‌های جهانی گفته می‌شود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا انجام ندادن عملی به کار گرفته شده‌اند.
عمده تحریم‌ها علیه ایران پس از انقلاب ۵۷، بعد از اِشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پیِ چالش بر سر برنامه هسته‌ای ایران شدت بیشتری گرفت. برنامه اتمی ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریم‌های مختلفی مواجه شده است. تحریم‌های ایران را از نظر تحریم‌کنندگان می‌توان به ۴ دسته کلی تقسیم کرد؛ تحریم های چندجانبه، مانند تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های اتحادیه اروپا، تحریم‌های تک‌جانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریم‌های کنگره آمریکا.
اما تحریم های جدید و ظالمانه آمریکا بدنبال پاره کردن برجام، شدت بیشتری یافت تا جایی که بهانه و مستمسکی برای برخی از کشورها از جمله کره جنوبی شده تا خود را پشت این موضوع پنهان کنند و بدهی های ارزی خود به ایران را منوط به لغو تحریم های آمریکا بدانند.
در همین حال “محمد باقری” مشاور بانکی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی اصفهان در این خصوص به خبرنگار پایگاه خبری شاخص اقتصاد گفت: عراق تنها درگاه ما برای اخذ مطالبات ارزی است و این کشور تسهیل کننده برای گرفتن مطالبات ارزی دیگر کشورها می باشد.
اما مطالبات ارزی ایران بابت صادرات برق و گاز به عراق بگفته منابع رسمی عراق و ایران به چندین میلیارد دلار می رسد که این تحریم ها مانع از پرداخت مستقیم ارز به کشور شده است که بدنبل آن استفاده از منابع بانک مرکزی ایران در این کشور برای تامین کالاهای اساسی و مواد غذایی پیشنهاد و مورد استقبال نخست وزیر عراق قرار گرفت.
با این حال راه های زیادی برای پرداخت مطالبات ایران برغم تحریم ها وجود دارد، البته اگر کشورهای بدهکار انگیزه ای برای پرداخت داشته باشند، اما نباید این را از ذهن دور کرد که شرایط کنونی تحریم ها مانا نخواهد بود، ضمن آن که راهکار شکایت به مجامع قانونی و بین المللی و نیز اخذ خسارت برای ایران محفوظ است.
همچنین رئیس کل بانک مرکزی پس از سفر به عراق پیشنهاد استفاده از منابع بانک مرکزی در این کشور را با تبادل تجاری و تامین کالاهای اساسی از کشور عراق مطرح کرد که مورد استقبال نخست وزیر این کشور نیز قرار گرفت.
عبدالناصر همتی با انتشار پستی در صفحه شخصی خود گزارشی از دستاوردهای سفرش به عراق را این چنین تشریح کرد؛ امروز توفیقی شد که دریک سفر ۸ ساعته، به همراه هیاتی از بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت نیرو و شرکت گاز، به بغداد، با نخست وزیر، وزیر دارایی و رئیس بانک مرکزی عراق دیدار و مذاکره کنیم
سال گذشته توافقنامه خوبی، درخصوص نحوه استفاده ازمنابع ناشی از صادرات گاز وبرق به عراق، امضا کردیم. لیکن بخاطر برخی مشکلات، تفاهم نامه بطور کامل عملیاتی نشده بود.
در مذاکرات امروز درخصوص نحوه اجرای تفاهم نامه و استفاده از منابع بانک مرکزی برای خرید کالاهای اساسی و دارو به نتایج خوبی رسیدیم که انشاالله از هفته آینده مراحل عملیاتی آن آغاز خواهد شد.
ارزش صادرات گاز و برق ایران به عراق سالیانه، چندین میلیارد دلار است. بعلاوه، میلیاردها دلار از منابع بانک مرکزی نیز در این کشور است که درمورد نحوه استفاده از آن براساس تفاهمنامه سال گذشته به توافق رسیدیم.
جناب آقای کاظمی نخست وزیر عراق ضمن تأکید بر همکاری کشور عراق در رفع مشکل پرداخت به ایران بابت برق و گاز، تصریح کرد: با مسئولان مربوطه در این امر، جلساتی داشته ام و در جریان مشکلات هستم، از آنها خواسته ام که برای برطرف کردن این قبیل مسائل همکاری لازم را داشته باشند و پیغام ما برای دوستان‌مان در تهران این است که کشور عراق در این مسیر گام برمی‌دارد.
ایشان یادآور شد: در خصوص حل مشکلات انتقال پول به شیوه تامین مواد غذایی و کالاهای اساسی با شما هم توافق کامل داریم و همکاری لازم را به عمل می آوریم. علاوه براین تجار عراقی نیز علاقمند به همکاری هستند و شخصاً دستور داده‌ام مشکلات مرتبط با پرداخت ایران حل شود.
اراده نخست وزیر محترم وسایر مسئولین عراق، بر گسترش همکاری‌ها و مراودات تجاری و مالی بین دوکشور، نوید افزایش مبادلات دو کشور را می‌دهد.
جا دارد از تلاش‌های سازندهٔ سفیر کشورمان در عراق قدردانی کنم.
با این حال روش استفاده از منابع بانک مرکزی و تامین کالاهای اساسی ایران در شرایط کنونی، راهکاری مناسب برای اخذ مطالبات کشور و گرفتن بهانه ها از کشورهایی است که پشت تحریم ها پنهان شده اند.
